H.N. Werkman en de Chassidische Legenden

H.N. Werkman en de Chassidische Legenden

zaterdag 12 april t/m zondag 15 juni

Bekijk nu de bijzondere Chassidische legenden van Hendrik Nicolaas Werkman. De Groninger kunstenaar en drukker maakte de drukwerken tijdens de Tweede Wereldoorlog. Speciaal ter gelegenheid van het landelijke themajaar 80 jaar Vrijheid is hiervoor binnen de tentoonstelling Behind the Scenes een zaal ingericht.

Begin 1941 las H.N. Werkman Die Legende des Baalschem van Martin Buber, een verzameling verhalen over de achttiende-eeuwse Poolse Joodse leraar Yisroel ben Eliezer, bijgenaamd de Baal Shem Tov. Werkman was diep onder de indruk. In korte tijd maakte hij met sjablonen, drukinkt en ander materiaal uit zijn drukkerij twintig composities geïnspireerd door deze wonderlijke verhalen. Zo overwon hij de artistieke blokkade die hij sinds het begin van de Duitse bezetting had gevoeld.

In 1942 en 1943 drukte Werkman oplagen van deze prenten, verdeeld in twee series van tien, die hij Suites noemde. Ze verschenen bij clandestiene uitgeverij De Blauwe Schuit, waarvoor Werkman tussen 1941 en 1944 in totaal veertig uitgaven verzorgde. De teksten in deze reeks van veertig uitgaven, waarvan de Chassidische legenden deel uitmaakten, hadden meestal niet direct betrekking op de oorlogssituatie, maar verwezen er wel naar. Met geuzenliederen en psalmen, maar ook moderne verhalen en poëzie wilden de uitgevers hun publiek een hart onder de riem steken. Dat lukte, mede dankzij de kleurige illustraties van Werkman.

Werkman werd in het voorjaar van 1945 door de Sicherheitsdienst gearresteerd. De bevrijding van Groningen op 15 april kwam voor hem te laat. Op 10 april 1945 werd hij met negen anderen te Bakkeveen geëxecuteerd.

Vooral de Chassidische legenden werden een gewild verzamelobject. Ze behoren nu tot Werkmans bekendste werk. De twee Suites van het Groninger Museum zijn inmiddels zo vaak getoond dat ze erg kwetsbaar zijn. Ter gelegenheid van de landelijke herdenking en viering 80 jaar vrijheid zijn ze tijdelijk te zien tot en met 15 juni 2025.

Di t/m za 10-17 uur.